Andrzejki...

...to fajne chlopaki, ale tez zbior niezlych wrozb i
garstka przyslowia. A oto kilka z nich:

W wigilię Świętego Andrzeja
Spełniona została nadzieja
Bogdaj to się sprawdziło
Co się ongiś wyśniło.

Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży,
sto dni śnieg na polu leży.

Śnieg na Andrzeja dla zboża zła nadzieja.

Na świętego Andrzeja trza kożucha dobrodzieja.

Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła,
to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.

Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi
bez błota.

Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście.

Na świętego Andrzeja błyska dziewkom nadzieja

W dzień świętego Andrzeja pannom z wróżby nadzieja

Na święty Jędrzej szukają baby przędzy

Nie jędrusić, ale na koszule gnusić [tkać]

Której but na progu stanie - pierwsza panna na wydanie

Noc Andrzeja Świętego przywiedzie narzeczonego

Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście

Święty Andrzej ci ukaże, co ci los przyniesie w darze

Dziś cień wosku ci ukaże, co ci życie niesie w darze

Święty Jedrzej adwent przytwierdzi

Gdy Andrzej zwiąże ziemię łyczkiem, to Katarzyna rzemyczkiem

Miękko na Andrzeja, to niedobra nadzieja

Kiedy na Andrzeja poleje, poprószy, cały rok nie w porę moczy, suszy

Gdy Święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży

Gdy Andrzej się zjawi, to i zimę postawi

Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie
sroga zima

***

Imię Andrzej pochodzi od greckiego słowa „andros”,
czyli mąż, mężczyzna, a także „andreios”, czyli odważny,
silny; używane jest w wielu krajach.

Zdrobnienia Andrzejek, Jędrek, Jędruś (od Andrzeja),
Jędrek, Jędruś (od Jędrzeja). Inne języki łac.,
niem. Andreas, wł. Andrea, hiszp.
Andrea ang. Andrew, łot Andrejs, węg. Andrus, Endre.

Imieniny :
6,19.I. 4.II. 12, 27.IV. 13,16.V. 12,16, 21.VII.
10, 30.XI. 10.XII. (Andrzeja); 16.V. (Jędrzeja).

TYP: Cholerycy o żywej pobudliwości. Są niezależnymi,
dumnymi awanturnikami.

PSYCHIKA: Mają jednocześnie silne życie wewnętrz¬ne
i bardzo bogatą egzystencję zewnętrzną. To mężczyźni
skłonni do działania i do refleksji.

WOLA: Dość kapryśna, może obrócić się w upór.
Trzeba zwracać na to uwagę u dzieci.

POBUDLIWOŚĆ: Raczej silna, ale nigdy nie despotyczna.

ZDOLNOŚĆ REAKCJI: Są bardzo obiektywni, potrafią przyznać
się do błędu. Mają wyostrzone poczucie sprawiedliwości,
toteż gdy zawinili, nie dziwią się, że spotyka ich kara.
Są pewni siebie, nieraz aż zanadto.

AKTYWNOŚĆ: Naprawdę dobrze robią tylko to, co lubią.
Uwielbiają wagary... Pociągają ich studia techniczne,
nauki ścisłe, mogą zostać przemysłowcami, inżynierami,
wysokimi wojskowymi, chemikami, rolnikami, weterynarzami.

INTUICJA: Mają bardzo wrażliwe "czułki" i błyskawicznie
oceniają innych.

INTELIGENCJA: Zarazem analityczna i syntetycz¬na,
co znaczy, że rozpatrują jakiś szczegół operacji,
jednocześnie bez wysiłku wyobrażając sobie cały jej
przebieg, co jest bardzo cenne. Mają dobrą pamięć,
zwłaszcza "uczuciową" - zapamiętują to, co ich poruszyło.
Pamięć mechaniczna jest słabsza.

UCZUCIOWOŚĆ: Pragną, by ich kochano i mówio¬no im o tym.
Nie próbują hamować swych porywów uczuciowych, ale wykazują
wielką niezależność i wcześnie chcą "żyć swoim życiem".

MORALNOŚĆ: Są to ludzie bardzo zrównoważeni, potrafią doskonale
rozdzielić to, co należy do egzystencji materialnej, i to,
co zarezerwowane jest dla życia duchowego.

ZDROWIE: Doskonałe, nie potrzebują dużo snu. U dzieci
trzeba nadzorować sposób jedzenia, zwłaszcza żucia,
gdyż mogą mieć problemy z przyswajaniem pokarmów.
Słaby punkt: usta i zęby.

ZMYSŁOWOŚĆ: Od młodych lat są bardzo wrażliwi na urok
"wiecznej kobiecości". Wcześnie dojrzewają i należy szczegółowo
wprowadzić ich w problemy życia, gdyż nie znoszą,
aby opowiadano im banialuki.

DYNAMIZM: Są dobrymi graczami, łatwo przezwyciężają porażki.
Nie są najlepszym i dyplomatami.

TOWARZYSKOŚĆ: Nie lubią samotności. Kochają spacery na wsi,
pikniki. Mają wielki zmysł przyjaźni, zarówno wobec mężczyzn,
jak i kobiet, lubią otaczać się ludźmi, by nimi komenderować.

PODSUMOWANIE: Mają dużo szczęścia, sprawiają wrażenie,
jakby wszystko im się należało. Osiągają sukces jakby cudem.
A potem, oczywiście, rozpościerają ogon... jak - paw.


A na koniec troche poezji:


Ogien plonie u komina
Żwawo krząta się dziewczyna...
Północ... Kur już pierwszy pieje...
Czar się zaczął... Wosk się leje...

Już!... A teraz patrz, na ścianie
Jaki cień przed tobą, wstanie.
Cienia pytaj się, dziewczyno,
Jaką dolą dni ci spłyną
Wosk się leje... Idą wróżby...
Wianek z mirtu... drużki... drużby...
Cuda prawią cienie szare,
Byle tylko dać im wiarę.
Nić się marzeń snuje złota,
Serce mota... mota... mota...
Ogień płonie, wosk się leje
Na kochanie, na nadzieję.

M. Dynowska

***

Nalejcie wosku na wodę
ujrzycie swoją przygodę.
Słychałam od swej macierze,
że która mówi pacierze,
w wigiliją Jędrzeja Świętego
ujrzy oblubieńca swego.

Marcin Bielski

***

WRÓŻBY

Liście i kwiatki wiśni

* W wigilię Andrzeja, należy zerwać kilka gałązek
z drzewa wiśniowego i wstawić do wazonu z wodą.
Jeśli którakolwiek z gałązek wypuści listki lub
zakwitnie do dnia Bożego Narodzenia, będzie to znak,
że znajdzie się swoją drugą połowę, z ktorą spędzi się
szczęśliwe życie

Karteczki z imionami

* Na niewielkich jednej wielkości karteczkach należy
wypisać imiona, dla dziewcząt imiona chłopców, dla chłopców
imiona żeńskie. Karteczki powinno się ciasno złożyć lub zwinąć
i w noc andrzejkową włożyć pod poduszke, a po przebudzeniu nie patrząc,
wylosować spod niej jedną karteczkę. W ten sposób podobno można
poznać imię wybranki lub wybranka serca.

Karteczki z imionami 2

* Karteczki-losy należy przygotować w ten sam sposób.
Osoba, która chce sobie powróżyć powinna wszystkie
jednocześnie rzucić za siebie. Ta, która upadnie najbliżej,
wróży imię wybranka.

Liczenie kołków w płocie lub innych przedmiotów

* Chcąc odkryć stan cywilny przyszłego męża panny liczyły
kołki w płocie, szczeble w drabinie, drewienka na opał przyniesione
do kuchni lub inne przedmioty, powtarzając: kawaler, wdowiec,
kawaler, wdowiec... przy ostatnim dowiadywały się, jakiego stanu
będzie ich przyszły mąż. Wygląd ostatniego kołka miał też wywróżyć,
czy ukochany będzie gruby, chudy, krzywy czy stary :-)
Dziś należałoby chyba dodać jeszcze "rozwodnik" :-)

Rzucanie bucikiem.

* Bucik, zdjęty (koniecznie!) z lewej nogi, należy nie
patrząc rzucić za siebie przez ramię. Jeśli upada noskiem
w stronę drzwi, wróży właścicielce szybkie zamążpójście.

Przestawianie bucików

* Panny chcące wywróżyc sobie czas zamążpójścia, zdejmowały
po jednym buciku, koniecznie z lewej nogi i w najodleglejszym
od progu miejscu ustawialy je w szeregu tak, aby nosek kolejnego
dotykał pięty poprzednika. Najlepiej, gdy pierwszego ustawienia
bucików losowo dokona postronna osoba. Następnie ostatni bucik
przesuwany był na pierwszą pozycję, przed niego wędrował bucik
przedostatni, poźniej poprzedzający, aż do pierwszego, z zachowaniem
kolejności. Bucik, który pierwszy dotknął progu wróżył swej właścicielce przekroczenie stanu panieńskiego i zamążpójście przed innymi pannami.

Filiżanki

* Na pięć spodków trzeba postawić do góry dnem pięć jednakowych
filiżanek. Jedną pozostawia się pustą, pod pozostałymi ukrywa się
przedmioty. Dawniej przedmiotami tymi były:
o różaniec lub książeczka do nabożenstwa (stan zakonny)
o listek - najlepiej ruty (staropanieństwo)
o obrączka, pierścionek lub wstążka do czepka (malżenstwo)
o moneta (pieniądze)

Filiżanki należy losowo kilkakrotnie poprzesuwać, by nikt nie zapamiętał
zawartości żadnej z nich. Osoba, dla której się wróży, wybiera jedną z nich,
a odkryty przedmiot mówi o jej przyszłości. Pusta filiżanka świadczyła, że
w ciągu roku decydujące zmiany nie nastąpią.
Dziś, kiedy przed dziewczętami są większe możliwości, liczbę
filizanek i atrybutów zwiększa się, dodając np.
o laleczkę (nieślubne dziecko)
o owoc, najlepiej z duzą ilością pestek (rychłe macierzyństwo)
o pędzel, długopis, lub inny symbol zawodu "wolnego"
o inne przedmioty symbolizujące przyszłość wg pomysłu

Kłębuszki kądzieli

* Oderwane od kądzieli i skręcone niewielkie kłębuszki
symbolizujące dziewczynę i miłego jej sercu chłopca układano w
kilkucentymetrowej odległości od siebie i równocześnie podpalano.
Jeśli uleciały w górę i łącząc się płonęły razem, był to znak
dozgonnej miłości. Jeśli jednak ulecą lub opadną w strony przeciwne
i płomienie nie skojarzą się, to znak, że nic z tego nie bedzie.
Dziś kądziel zastępuje się wełną.

Łódeczki na wodzie

* W dwie łupinki, najlepiej tego samego orzecha wkłada się
poziomo igły symbolizujące wróżącego sobie i jego osobę ukochaną
i puszcza na wodę. Jeśli łódeczki podpłyną do siebie, oznacza to
dozgonną miłośc, jeśli się oddalą, osób nie połączy uczucie.

Łódeczki na wodzie 2

* Do połówek łupinek orzechów włoskich trzeba wstawić
dwie krótkie i lekkie świeczki, zapalić je i puścić na wode
myśląc o sobie i swoim ukochanym. Jeśli zbliżą się do siebie,
uczucie połączy z osobą ukochaną, jeśli nie... no, to może z
kimś innym i kiedy indziej.

Obierka jabłka

* Chcąc poznać pierwszą litere imienia ukochanego przeznaczonego
przez los, należy starannie obrać jabłko, bacząc, by nie przerwać
w czasie obierania skórki i by powstała jedna obierka. Należy rzucić
nią za siebie przez lewe ramię i z obierzyny odczytać literę jaką
utworzy upadłszy na podłogę.

Serce i strzała

* Ze sztywnego papieru należy wyciąć serce i napisać na nim imiona,
a następnie serce odwrócić zapisaną stroną do dołu. Strzałą którą
symbolizuje np. igła, przekłuwa się serce i odwraca, by sprawdzić
czy i w jakie trafiło się imię przyszłego ukochanego/ukochanej.
Jeżeli nie przekłuło się żadnego, oznacza to, iż na miłość przyjdzie
jeszcze poczekać.

Serce i strzała 2

* Można także na dużej kartce w kształcie serca napisać imiona
i przypiąc ją jako tarczę do korkowej maty, a następnie rzucać
lotkami. W jakie imię się trafi, takie będzie nosił
przyszły wybranek.

Gotowanie kluseczek

* Należy przyrządzić ciasto na kluseczki. Może być różne,
pierogowe, lub np. ziemniaczane jak na kopytka czy kluski śląskie.
Na małych karteczkach wypisać imiona, najlepiej długopisem lub
miękkim ołówkiem, złożyć ciasno i zrobić kluseczki, nadziewając
je tymi losami. Kluseczki wrzucić na wrzątek, a imię ukochanej
osoby wywróży ta, która pierwsza wypłynie na powierzchnię.
Kiedyś należało ją wyłowić gołą reką, dziś raczej się tego nie poleca.

Gotowanie kluseczek 2

* Jeśli kluseczki maja wróżyć kolejnośc zawierania małżenstwa,
na karteczkach wypisuje się imiona wróżących sobie osób,
a pierwszą osobą zmieniającą stan cywilny będzie ta, której
imię znajdzie się w pierwszej wypływającej kluseczce.

Przynęta

* Pierwszeństwo zamążpójścia dziewcząt pomagały kiedyś
określić zwierzęta. Robiono kulki z tłuszczu, a każda dziewczyna
oznaczała swoją. Następnie wpuszczano do izby głodnego psa,
której kulkę jako pierwszą zjadł pies, ta jako pierwsza wychodziła
za mąż. Czasem psa zastępował kot lub kogut. Wymagało to pomysłowości
w przygotowaniu odpowiedniej przynęty. Kolejność jej chwytania określała
kolejność zamązpójścia.
Dziś również można poprosić o pomoc jakieś zwierzątko. Można też
użyć do tego celu znanego łakomczucha, ustawiając przed nim
na tacy jakieś smakołyki oznakowane w niewidoczny dla niego sposób.

Szpilki

* 7 lub 13 szpilek trzeba włożyć do pojemniczka, a następnie
tuż nad stołem przykrytym obrusem odwrócić, by szpilki wysypały
się w pobliżu siebie. Następnie należy się bacznie przyjrzeć,
czy układ szpilek zawiera jakąś literę. Każda z liter ma swoje znaczenie.
o E - pomyślność w miłości i w pracy; jeśli litera jest odwrocona - przejściowe kłopoty
o H - szczęście w miłości, małżeństwo
o K - sukces zawodowy
o L - uważaj na złodziei; jeżeli litera jest odwrócona ostrzega przed chorobą lub wypadkiem
o M - wyjątkowo korzystna propozycja
o N - okres dobrej passy
o T - pomoc przyjaciół
o W - uwaga na oszustów wokół siebie
o V - ktoś będzie chciał cię wykorzystać
o X - szczęście sprzyja ci we wszystkim

Wróżba snem objawiona

* Magia snu w noc andrzejkową mogła ujawnić lubego.
W wielu regionach młode panny pościły przez cały dzień,
nie pijąc nawet wody.Przed snem spożywały niewymoczonego
śledzia, by jeszcze wzbudzić pragnienie.
Czekając na sen zaklinały świętego Andrzeja, mówiąc:

"Święty Andrzeju
Mój dobrodzieju
Kto ma moim być
Niech mnie poda pić"

i czekały na proroczy sen, w którym objawi się
ukochany gaszący ich pragnienie.


Heh...ide udac sie do mojej alkowy. Prawdopodobnie dzisiejszej
nocy szklanke wody poda mi Andrzej, ale taki prawdziwy:
z krwi i kosci :-)